‘Ik zal alles verdragen, ook mezelf’
Zo 12.03.2023 om 17u

Het voorjaarsprogramma gaat van start met de boekvoorstelling van ‘Ik zal alles verdragen, ook mezelf’. Het boek omvat een selectie dagboekfragmenten van Leopold Flam, met zorg geselecteerd door Kristien Hemmerechts en Guido Van Wambeke.

Leopold Flam (1912-1995), door velen bekend als hoogleraar filosofie aan de VUB, was de zoon van ongeletterde Russisch-Joodse migranten. Kristien Hemmerechts raakte gefascineerd door zijn dagboeken en maakte samen met Guido Van Wambeke een selectie uit twee miljoen woorden. Ik zal alles verdragen, ook mezelf  verschijnt op 14 februari: een zeldzaam openhartig ego- en tijdsdocument van een Jood in het verzet die naar Buchenwald wordt gedeporteerd, en zijn weg uit de duisternis naar het licht. Acteur Bruno Vanden Broecke leest exclusief uit de dagboeken. Kristien Hemmerechts vertelt ons meer.

Bruno Vanden Broecke (°1974) maakte indruk met een aantal monologen en zette in de loop van zijn carrière onvergetelijke personages neer, zoals Sammy uit het eiland. Naast tv-werk is hij nauw betrokken bij verschillende theatergezelschappen. Hij verdiende zijn sporen zowel op het scherm als op de planken. Op het witte doek was hij onder meer te zien in Anyway The Wind Blows, Een Ander zijn Geluk en Loft. In 2018 richtte hij samen met Ruth Beeckmans en Matteo Simoni het productiehuis Brutteo op. De eerste vrucht van die samenwerking was Trio, een film die het drietal samen produceerde, regisseerde én acteerde.


Leopold Flam (1912 – 1995) was de zoon van ongeletterde Joodse migranten uit Lublin. In Antwerpen leefde het gezin in extreme armoede in een kelderwoning. Flam had een grote honger naar kennis en beschouwde boeken als zijn grootste vrienden. Hij, de zoon van bedelaars, schopte het tot hoogleraar filosofie. In de dagboeken, die Flam vanaf zijn dertiende bijhoudt, volgen we deze tocht uit de duisternis van de kelder naar het licht van de rede. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog hield Leopold Flam een dagboek bij. Hij droeg de gele ster niet en ging in het verzet. Hij werd gearresteerd en naar Buchenwald gedeporteerd, waar hij notities bleef maken. Zijn aantekeningen uit de oorlogsjaren geven een uniek tijdsbeeld van België tijdens de bezetting en het leven in het kamp. Hij overleefde de Holocaust en hij, de bedelaarszoon, werd filosoof.

 

Dinsdag, 20 september 1927

Ik kan er niets aan doen maar ik word gedwongen, door een geheimzinnige macht, om alles neer te schrijven wat ik voel, wat ik denk en wat mij gebeurt.

Het rijke oeuvre van Kristien Hemmerechts (1955) bestaat uit romans, verhalenbundels en autobiografische essays. Ze werd veelvuldig bekroond, onder meer met de Frans Kellendonk-prijs en de Cultuurprijs van de Vlaamse Gemeenschap. Samen met Guido Van Wambeke  stelde ze een boek samen op basis van aangrijpende fragmenten uit de dagboeken van Flam. Deze voorheen ongepubliceerde teksten bieden een inkijk in de tijd, het leven en de persoonlijkheid van Flam, maar vormen ook de mooiste en sterkste van zijn teksten.

Zaterdag, 16 maart 1946

Ik ben vandaag jarig en word 34 jaar. Als geschenk gaf ik mij de Missa Solemnis van Beethoven. Ik lees het verhaal van de Breendonkfolteringen en mijn blik wordt vochtig. Het liefst zou ik stom willen worden, dan moet ik niet meer tot de mensen spreken. 

 

Zaterdag, 21 november 1953

Soms verbeeld ik mij dat iemand deze regels zal lezen en met mij zal meevoelen en van mij zal houden