Programma

Kunst, beleving en natuur in de Zennevallei

Triënnale van 26 augustus tot en met 5 november

zo 8.10 / 16u Zennegesprek #3

Teirlinck Tijdgenoten: Matthijs de Ridder over Paul van Ostaijen

met Ruth Becquart & Wim Helsen

Onder de maan schuift de lange rivier

Over de lange rivier schuift moede de maan

Onder de maan op de lange rivier schuift de kano naar zee

Melopee: een memorabel gedicht van Paul van Ostaijen (1896-1928) waarin water, rivier en zee voorbijkomen. Biograaf Matthijs de Ridder brengt van Ostaijen weer voor het voetlicht: de onvergetelijke auteur die op tweeëndertigjarige leeftijd moederziel alleen stierf in een klein Waals sanatorium.

De Ridder publiceerde zonet de alom gewaardeerde biografie Paul van Ostaijen: de dichter die de wereld wilde ontvangen. ‘Wie Van Ostaijens oeuvre in de toekomst begroet, doet dat het best met dit werk bij de hand’, schreef De Standaard. Lees hier alvast meer over dit huzarenstuk en de link tussen van Ostaijen en Teirlinck.

Deze middag zal in de goede traditie van ‘Teirlinck Tijdgenoten’ een combinatie zijn van schrijven en acteren, van lezen en voorlezen. Twee bekende acteurs én twee kinderen zullen teksten van Van Ostaijen laten klinken. Ruth Becquart, bekend tv-gezicht van onder meer ‘Undercover’ en ‘1985’, en Wim Helsen zullen de poëzie van van Ostaijen een stem geven.

zo 22.10 / 16u Zennegesprek #4

Hans Jürgen Balmes & Geert Buelens

Een middag met een internationaal tintje: naast de winnaar van De Boon 2023, Geert Buelens, is ook Hans Jürgen Balmes te gast, editor at large bij het Duitse S. Fischer Verlag. Hij komt spreken over zijn grote liefde: de rivier de Rijn.

In zijn zopas vertaalde boek De Rijn, biografie van een rivier, neemt Balmes ons mee langs de rivier. Bossen en dieren komen tot leven in betoverende natuurbeschouwingen en meditatieve beelden. De Rijn houdt ons in de ban met het onuitputtelijke stromen van zijn verhalen, evenals met zijn stilte. Nature writing op zijn best!

Geert Buelens schreef het monumentale boek Wat we toen al wisten: de vergeten groene geschiedenis van 1972. De jury van De Boon: ‘Een cultuurgeschiedenis waarin Buelens het persoonlijke aan het wetenschappelijke koppelt, het politieke en sociale debat aan literatuur en andere kunst en het haast vergeten klimaatbewustzijn in 1972 aan onze huidige tijd.’

Hans Jürgen Balmes en Geert Buelens spreken onder leiding van Nicky Aerts over ‘de verhalen van de rivier, het trippelen van de witte kwikstaarten en het gerinkel van de els’, maar ook over De Rijn als ‘grootste riool van Europa’ anno 1972.

zo 5.11 / 15u Zennegesprek #5

Caroline Lamarche & Francoise Deprez

We starten met auteur Caroline Lamarche en fotografe Françoise Deprez. Samen maakten zij het indrukwekkende boek Toujours l’eau naar aanleiding van de overstromingen in 2021, een orale geschiedenis waarin bewoners van het getroffen gebied op indringende wijze aan het woord zijn, vergezeld van indrukwekkende zwartwit fotografie. Tijdens dit gesprek, in het Frans, worden  de foto’s getoond. 

Tijs Goldschmidt

Volgt een gesprek met de kersverse winnaar van Nederlands meest prestigieuze literaire prijs, de P.C. Hooftprijs. Evolutiebioloog Tijs Goldschmidt, is de auteur van ondermeer de internationale bestseller Darwins hofvijver. De jury: ‘De lezer wordt meegezogen in zijn universum, er komen linksbekkige en rechtsbekkige schubbenschrapers uit het Tanganyikameer voorbij, vissen die vermoedelijk links en rechts uit elkaar weten te houden, en dolfijnen die nooit helemaal slapen.’

Tommy Wieringa & Henk Visch

‘Het is waar dat een mens nooit tweemaal in dezelfde rivier kan stappen, zoals het ook waar is dat de rivier nooit tweemaal dezelfde mens ontvangt.’ – Tommy Wieringa

Als grand finale gaat auteur Tommy Wieringa, van wie in september de nieuwe roman Nirwana verschijnt, in gesprek met kunstenaar Henk Visch van wie tijdens GIST een beeld is geplaatst in Teirlincks tuin.

Na de Rijn, de Donau en uiteraard de Zenne, komt Tommy Wieringa getuigen van zijn liefde voor nog weer een andere rivier: de IJssel. Hij is in het gezelschap van Henk Visch, die in 2023 de Wilhelminaring is toegekend. De jury: ‘Zijn beelden lijken dan weliswaar mensfiguren, of een been, ze zijn tegelijk afkomstig van een andere planeet, van een droomwereld. Visch’ mensfiguren zijn geen helden op paard of voetstuk, ze liggen of staan gewoon op de grond.’

zo 10.09 / 16u Zennegesprek #1

Peter Terrin & Nils Verkaeren

Peter Terrin en Nils Verkaeren bijten de spits af tijdens de eerste van vijf zondagen met schrijvers en kunstenaars in gesprek. Allebei resideren ze deze zomer in Het huis van Herman Teirlinck; tijdens GIST tonen ze werk dat on the spot is gemaakt. Verrassing: Peter Terrin toont fotografisch werk! Je kan hier alvast lezen hoe Peter Terrin zijn residentie beleefde.

Peter Terrin houdt zich naast zijn literaire werk sinds enige tijd ook op aan de rafelranden van de stad om te fotograferen: ‘Ik woon dicht bij het gebied, de Vlaamse Ardennen leunen bijna tegen het Pajottenland aan, waar de Zenne stroomt.’ Voor Nils Verkaeren is de hele wereld atelier en canvas: van stadspark tot de jungle, van Antwerpen tot de toppen van de Cerros de Mavicuri in Colombia.

Onder leiding van VRT-journaliste Nicky Aerts praten zij over de totstandkoming van het werk dat zij speciaal voor de triënnale GIST hebben gemaakt, over hun artistieke praktijk, hun liefde voor het landschappelijke, de natuur die meeschildert en referenties in de fotografie.

zo 24.09 / 16u Zennegesprek #2

Anneleen Van Offel & Isabel Fredeus

Anneleen Van Offel werkt aan een nieuw boek, De stem van Sulina: ze  reist de Donau af van de bron in het Zwarte Woud tot de monding in de Zwarte Zee bij het Roemeense stadje Sulina. Historische opgravingen en eeuwenoude mythen en verhalen zijn de insteek van een vrouwelijke benadering van deze reis: het zelfonderzoek van de schrijver voor ze moeder wordt. Langs de oevers van een rivier die in deze tijden vooral een industriële uitstraling heeft gekregen, stelt ze zich vragen over haar aanstaande moederschap in een tijdperk gekenmerkt door vervuiling en klimaatontwrichting.

Voor kunstenaar Isabel Fredeus is water een centraal thema: transparantie, lichtbreking, weer fenomenen, chemische eigenschappen van water, faseovergangen, de machtige drum van de zee – The Waves van Virginia Woolf, levenssap, de diepzee en onbekende plekken op onze wereldbol, ze bieden ruimte tot verbeelding.

Auteur Anneleen Van Offel en kunstenaar Isabel Fredeus spreken onder leiding van Nicky Aerts over hun grote passies: water en rivieren.

Naar het volledige programma van GIST